Fotograaf Linelle Deunk over haar bezoek aan het schoon drinkwater project ‘Water voor Mukono’ in Oeganda.

Mukono project, Uganda

'This world is (not) mine’

Samen met GUP Magazine willen we ons sociale verhaal op een visueel inspirerende manier met de wereld te delen. Dit doen we door getalenteerde fotografen te vragen om documentaire beelden en autonoom werk te schieten, tijdens een bezoek aan één van de schoon drinkwater projecten die de Marie-Stella-Maris Foundation ondersteunt. Portret- en documentair fotograaf, Linelle Deunk, bezocht het schoon drinkwater project ‘Water voor Mukono’ in Oeganda.

"Zijn uiterlijk, zijn blik en zijn toon vielen me meteen op."

Interview met Linelle Deunk

De serie heeft de titel ‘This world is (not) mine’ kun je deze toelichten?

De titel is geïnspireerd op het leven van een 16-jarige jongen, Paul, die ik ontmoette in de velden. Zijn uiterlijk, zijn blik en zijn toon vielen me meteen op. De volgende dag moest ik gewoonweg terug om meer over hem te weten te komen. Paul heeft een vreselijke periode in zijn jeugd gehad; hij verloor zijn ouders op 12-jarige leeftijd en leefde een aantal jaren helemaal alleen. Hij had letterlijk het gevoel: 'Ik behoor niet tot deze wereld’.

Gelukkig kwam er, nadat een ander gezin hem opgevangen en mishandeld had, ongeveer een jaar geleden, een moeder met zeven andere kinderen, die hem in huis nam. Zij bood hem werk aan, een bed, maar belangrijker ‘een thuis’. Omdat ze één van de begunstigde families binnen het project is, is ze in staat om haar huishouden te voorzien van schoon water. Het is daar een zwaar, maar klein paradijs, waarbij ze voedsel voor zichzelf kunnen verbouwen en om te verkopen. Geleidelijk aan keert de jongen terug naar deze, hun, onze en mijn wereld. En vervangen de nieuwe mooie herinneringen de oude slechte.

Na mijn ontmoeting met Paul bezocht ik een andere familie binnen het project. Ik vind het een interessante gedachte dat als je alle materiële en politieke context wegneemt, en alleen kijkt naar het individu met zijn of haar dierbaren, dat onze twee werelden dan misschien helemaal niet zo verschillend zijn. Schoon drinkwater draagt bij aan het verkleinen van het verschil tussen beide werelden en helpt ons realiseren dat deze wereld voor ons allemaal is.

Hoe was het voor jou om deze serie te schieten op zo’n onbekende plek?

Van te voren was ik wel gespannen over het tijdspad en de beloofde beelden, want je spreekt van te voren wel af om zowel documentair als autonoom werk te leveren. Het was hard en gericht werken; we bezochten veel verschillende gebieden van het project. Ik moest tussendoor veel wachten vanwege de Oegandese regenbuien en had daardoor beperkte droge periodes om te schieten. En het was vroeg donker. Maar dat wachten bracht me ook de ongeplande en mooie momenten, die ik anders niet had meegemaakt.

Wanneer ben je tevreden met je werk?

Oh, dat is een moeilijke vraag. Ik denk dat als mijn werk een extra laag heeft. Wanneer de foto niet alleen 'mooi' of esthetisch goed is. Wanneer je jezelf afvraagt: "Wie is dat? Wat is zijn of haar verhaal?' Ik wil namelijk niet te veel vertellen of uitleggen over de personen die ik portretteer. Het liefst zit er een element in het beeld dat je doet denken aan je eigen ervaringen en gevoelens, je jeugd, je eigen gedachten. En tevredenheid heeft ook met tijd te maken, de houdbaarheid van een foto; ik ben tevreden als ik zelf na een langere periode nog steeds met nieuwsgierigheid naar het beeld kan kijken.’

Hoe vond je het om Oeganda te bezoeken?

"Ik ben hiervoor meerdere keren in Afrika geweest, maar Oeganda was nieuw voor mij. Los van de grote hoeveelheid regen, was de ervaring te vergelijken. Ik hou van het tempo daar en voel me er thuis. Zulke reizen doen mij goed.

Het gebrek aan luxe en zelfs elektriciteit, de mensen die je tegenkomt, de fysieke sensaties van de elementen en het feit dat je echt even weg bent van huis, zorgt voor een goede balans in mijn leven. De beste keuzes die ik in het leven heb gemaakt, zijn na reizen als deze geweest.”

Hoe was het om het schoon drinkwater project te bezoeken?

"Het was opvallend om te zien dat relatief eenvoudige en kleine dingen zo’n groot verschil maken; door middel van onderwijs, microkredieten en bewustwording van verantwoordelijkheden. Wat mij verbaasde was het feit dat water in feite zo veel meer is dan alleen water om te drinken. Mensen in de dorpen zien toegang tot water als een zegen; het is een waardevolle bron waarvan we ons niet altijd bewust zijn in de Westerse samenleving. Het is nodig om te drinken, voor het wassen, voor het houden van vee, maar het creëert ook veel mogelijkheden voor werk en inkomen. Voor het verbouwen van groeten of voor het maken van bakstenen van klei, die weer verkocht kunnen worden. Het belangrijkste is dat wanneer de basis zoals hygiëne, eten en een huis is voldaan, dat men zich kan richten op andere belangrijke dingen in het leven zoals ontwikkeling, school, werk, of dus het zorgen voor anderen, zoals Paul. Als fotograaf is het ook verfrissend om water te gebruiken als uitgangspunt te nemen. Je ziet het element overal in terug; in het licht, in de lucht, de plassen, in de keuken. Je ziet het overal."

Wat neem je mee naar huis van deze ervaring?

"Dat water eigenlijk de basis is van alles. Het is nog nooit zo duidelijk geweest voor mij als nu. Als de basis goed is, kunnen mensen ontwikkelen naar hogere niveaus. En het begint allemaal met water."

"Linelle Deunk (1967) is een van de beste portretfotografen van Nederland. De kracht van haar werk — naast een zeer herkenbare esthetiek, sober maar intense zwart-wit — spreekt uit de wijze waarop ze er telkens weer in slaagt om te worden toegelaten in de intieme wereld van het individu." Erik Vroons, Chief Editor GUP Magazine

"Linelle Deunk (1967) is een van de beste portretfotografen van Nederland. De kracht van haar werk — naast een zeer herkenbare esthetiek, sober maar intense zwart-wit — spreekt uit de wijze waarop ze er telkens weer in slaagt om te worden toegelaten in de intieme wereld van het individu."
Erik Vroons, Chief Editor GUP Magazine

Over Linelle Deunk

Na een academische carrière besloot Linelle Deunk om naar de Fotoacademie Amsterdam te gaan. In december 2010 studeerde Linelle af met haar afstudeerproject ‘Nestgeur', waarvoor ze een aantal kinderen van pre-puberale leeftijd volgde. Ze won de 1e prijs in de categorie Portretten Serie van de Zilveren Camera met een serie over Pien. Ook won zij de zilveren Camera 2012-13 portrettenserie en de Nederlandse National Portret Prijs 2012.